Quản lý, sử dụng hiệu quả tiền dịch vụ môi trường rừng

Từ trước đến nay, cuộc sống của người dân bản Mường Tùng, xã Mường Tùng (huyện Mường Chà) phụ thuộc khá nhiều vào rừng. Quanh năm, bà con chỉ làm nương và khai thác sản phẩm từ rừng để có thu nhập. Từ khi được hưởng tiền DVMTR, nhận thức của bà con dân bản thay đổi rõ rệt trong việc bảo vệ rừng. Nhiều hộ dân chủ động tham gia bảo vệ, khoanh nuôi diện tích nương luân canh thành rừng tái sinh. Khoản tiền được nhận từ chính sách chi trả DVMTR dành mua vật tư nông nghiệp, thức ăn chăn nuôi, dụng cụ sản xuất hay nhu cầu chi phí khác trong cuộc sống sinh hoạt.

Đầu tháng 6 năm nay cùng với các cộng đồng trong xã, bà con dân bản Mường Tùng được nhận chi trả bổ sung tiền DVMTR năm 2022. Ông Lường Văn Hoàn, bản Mường Tùng phấn khởi cho biết: “Được nhận tiền DVMTR, tôi và bà con rất vui. Chúng tôi sẽ sử dụng nguồn tiền này vào nhiều việc, ưu tiên cho các hoạt động của tổ quản lý, bảo vệ rừng và hỗ trợ việc học tập của con em, mua phân bón, thức ăn chăn nuôi hay mua sắm dụng cụ sản xuất… Qua đó giải quyết được nhiều nhu cầu cuộc sống, giúp bà con yên tâm giữ rừng và khoanh nuôi bảo vệ rừng”.

Được hưởng tiền hỗ trợ bảo vệ rừng từ chính sách chi trả DVMTR hằng năm không nhiều nhưng đã góp phần cải thiện sinh kế cho người dân bản Hới Trong, xã Quài Tở (huyện Tuần Giáo). Để quản lý và sử dụng tiền DVMTR đảm bảo đúng quy định, cộng đồng bản thống nhất và công khai các khoản chi. Ông Tòng Văn Kinh, bản Hới Trong chia sẻ: “Khi sử dụng tiền DVMTR mua bất kể trang thiết bị gì cho nhà văn hóa hay sửa chữa các công trình công cộng, chúng tôi đều họp bàn cụ thể; công khai giá cả, nhà cung cấp, biên lai, hóa đơn đầy đủ… tránh bà con nghi ngờ, hiểu lầm khi sử dụng khoản tiền chung này”.

Để quản lý hiệu quả nguồn tiền DVMTR ở cộng đồng, các cơ quan chuyên môn, chính quyền địa phương quan tâm công tác kiểm tra, hướng dẫn các chủ rừng sử dụng tiền đúng mục đích. Tranh thủ buổi tối, khi bà con đã làm nương về nhà, đại diện Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện Tuần Giáo lại đến làm việc với đại diện các bản nhận khoán quản lý, bảo vệ rừng để nắm bắt việc quản lý, sử dụng tiền DVMTR. Trên đường vào bản Khua Chá, xã Phình Sáng, chị Phạm Thị Thủy, cán bộ Ban Quản lý rừng Phòng hộ huyện Tuần Giáo, đã chia sẻ với chúng tôi nhiều câu chuyện về việc sử dụng tiền DVMTR của cộng đồng thôn, bản trong huyện. Xuống cơ sở, chị Thủy tìm hiểu, nắm bắt mục đích sử dụng, quản lý tiền DVMTR của các cộng đồng. “Khi có đợt tạm ứng hay thanh toán tiền DVMTR, chúng tôi mở tài khoản cho các chủ rừng và chuyển số tiền đó cho các cộng đồng theo đơn giá được thông báo từ Quỹ. Khi nhận tiền về, đơn vị cũng cử cán bộ phối hợp với cộng đồng họp bản hướng dẫn bà con sử dụng tiền. Sau 1 - 2 tháng, chúng tôi sẽ kiểm tra việc ghi chép và sử dụng tiền của các cộng đồng. Qua kiểm tra, cơ bản các cộng đồng đã quản lý, sử dụng tiền DVMTR theo đúng hướng dẫn; đồng thời anh em cũng hướng dẫn cộng đồng ghi chép, sử dụng nguồn quỹ theo đúng quy định” - chị Thủy chia sẻ.

Ông Giàng A Chừ, Trưởng bản Khua Chá, cho biết: “Việc sử dụng tiền DVMTR, chúng tôi đều ghi vào sổ, khi nào có cuộc họp dân triển khai cho bà con được biết để đảm bảo tính công khai, minh bạch. Chúng tôi còn trích tiền mua 1 két sắt để quản lý tiền DVMTR, thủ quỹ của bản giữ chìa khóa. Khi cần lấy tiền sử dụng vào mục đích gì phải có đủ 3 người quản lý mới mở két và lập danh sách chi xong mới trích tiền”.

Mỗi cộng đồng có một cách quản lý và sử dụng tiền DVMTR khác nhau, song hầu hết chủ rừng đều hướng đến mục đích chung là quản lý, bảo vệ tốt diện tích rừng được giao, góp phần hỗ trợ sinh kế cho người dân tại thôn, bản. Với mục tiêu đó, mỗi chủ rừng đều tuân thủ nghiêm túc việc quản lý, sử dụng tiền DVMTR đúng quy định, hướng dẫn. Việc hướng dẫn quản lý, sử dụng tiền DVMTR kịp thời, đầy đủ của cơ quan chuyên môn giúp cộng đồng các thôn, bản, tổ dân phố có cách làm hay phát huy tối đa hiệu quả nguồn hỗ trợ từ chính sách chi trả DVMTR, nhất là góp phần tích cực trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn tỉnh thời gian qua. Nhờ công tác bảo vệ rừng của các cộng đồng đã góp phần tăng tỷ lệ che phủ rừng toàn tỉnh đạt 43,54%.